نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مصطفی برات پور ¹
• قدرت الله امام وردی ²
• محمود محمودزاده ¹
• پروانه سلاطین ¹

¹ گروه اقتصاد، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران.

² گروه اقتصاد، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

چکیده

شناسایی سهام پیشرو برای سرمایه‌گذاران، به ویژه در بازارهایی که فاقد ابزارهای تحلیلی جامع هستند، امری حیاتی است. انتخاب مؤثر سهام مستلزم رویکردی یکپارچه است که تحلیل شبکه مالی، ارزیابی عملکرد و مدل‌سازی پیش‌بینانه را ترکیب می‌کند. این مطالعه به بررسی پیوندهای بین‌شرکتی در بورس اوراق بهادار تهران  با تمرکز بر پیامدهای شوک‌های نرخ ارز می‌پردازد. یک چارچوب تحلیلی دو مرحله‌ای به کار گرفته شد: نخست، تحلیل شبکه درخت پوشای کمینه (MST) برای شناسایی سهام پیشرو و اندازه‌گیری تأثیرات نوسانات نرخ ارز استفاده شد. سپس، مدل‌های VAR-GARCH برای تحلیل پویایی‌های نوسان در سهام پیشرو به کار رفتند، در حالی که روش مجموع تجمعی مربعات تکراری (ICSS) برای شناسایی شکست‌های ساختاری در رفتار بازار مورد استفاده قرار گرفت. داده‌ها شامل بازده روزانه ۵۰ سهام برتر و نرخ دلار در بازار آزاد در دو بازه زمانی است: پیش از شوک (05/01/1395تا14/01/1397) و پس از شوک (15/01/1397تا31/4/1399). در دوره پیش از شوک، شرکت‌های پارس خودرو، فولاد و کگل به‌عنوان سهم‌های رهبر شناسایی شدند. پس از شوک ارزی، بخش‌های صادرات‌محور مانند فلزات به دلیل مزیت رقابتی جایگاه رهبری خود را حفظ کردند، در حالی که صنایع واردات‌محور نظیر خودروسازی با افول قابل توجهی مواجه شدند. در مراحل بعدی، سهام‌هایی مانند وغدیر، فولاد، شاراک و تیپیکو به عنوان رهبران جدید ظهور یافتند که بازآرایی ساختاری ناشی از نوسانات ارزی را منعکس می‌کنند. یافته‌ها بر کارایی روش‌های مبتنی بر شبکه در بهینه‌سازی سبد سرمایه‌گذاری و مدیریت ریسک تأکید می‌کنند و وابستگی‌های بخشی و حساسیت به نرخ ارز را در اقتصادهای نوظهور به شکلی تجربی تبیین می‌نمایند.

کلیدواژه‌ها

• جهش نرخ ارز.سهم‌های رهبر .درخت پوشای کمینه. VAR
• GARCH

موضوعات

• سایر موارد مرتیط