نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران.
چکیده
این مطالعه تأثیر همه‌گیری کووید-19 را بر پویایی همپایی اقتصادی در 194 کشور، با استفاده از شاخص همپایی اقتصادی (با دو معیار پایه ایالات متحده و گروه کشورهای جی7 ) بررسی می‌کند. برای بررسی تغییر در مسیر همپایی اقتصادی، آزمون مقایسه تفاوت بین میانگین شاخص همپایی قبل و بعد از کووید-۱۹ برای تمامی کشورهای نمونه انجام شد. با مقایسه دوره‌های پیش از همه‌گیری (2001-2019، 2010-2019، 2014-2019 که به ترتیب مسیر کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت را نمایش می دهد) با مرحله پس از همه‌گیری (2020-2023)، نتایج این تحلیل، مسیرهای ناهمگنی را بین کشورهای مختلف نشان میدهد. علاوه براین با استفاده از روش خوشه‌بندی، شش خوشه مجزا شناسایی شدند که براساس آن، هر خوشه الگوهای همپایی متفاوتی را برای دوره قبل و بعد از همه گیری، نمایش میدهند. تحلیل براساس گروههای درآمدی نیز نشان از آن دارد که، کشورهای کم درآمد واگرایی قابل توجهی از امریکا پس از همه گیری را تجربه کردند، اما واگرایی جزئی با جی7 داشتند. کشورهای با درآمد متوسط پایین، نتایج متفاوتی را نشان دادند، با پیشرفت قابل توجه در کشورهایی مانند ویتنام و بنگلادش، اما واگرایی مداوم در اقتصادهای ساختاری ضعیف تر مانند آنگولا و هائیتی. کشورهای با درآمد متوسط بالا، ثبات نسبی را نشان دادند، در حالی که کشورهای با درآمد بالا به شدت از ایالات متحده فاصله گرفتند اما با جی7 همگرا شدند. این یافته‌ها اثرات نامتقارن شوک‌های جهانی را بر مسیرهای پیشرفت اقتصادی برجسته می‌کنند و بر اهمیت کیفیت نهادی، پاسخ‌های سیاست‌گذاری و تنوع ساختاری در شکل‌دهی به نتایج تاکید می‌کنند. تجزیه و تحلیل همبستگی نشان میدهد که عوامل حکمرانی مانند کنترل فساد و کیفیت نظارتی برای همپایی اقتصادی در کشورهای با درآمد پایین و متوسط بالا اثرات حیاتی دارند. کشورهای با درآمد بالا علی رغم نهادهای قوی با چالش‌های پس از همه‌گیری مواجه هستند و نوآوری نقش مهمی در حفظ همپایی آنها با اقتصادهای پیشرفته دارد. توصیه‌های سیاستی شامل تقویت کیفیت نهادی، سرمایه‌گذاری هدفمند در زیرساخت‌های دیجیتال، و تقویت همکاری بین‌المللی برای کاهش شوک‌های نامتقارن است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
)