The Impact of Consumption Stability on Income in Urban Households in Iran

Document Type : Research Paper

Authors

1 Department of Agricultural Economics, University of Zabol, Zabol, Iran.

2 Department of Accounting, Bozorgmehr University of Gaenat, Gaen, Iran.

Abstract

In Iran, household consumption expenditure is a cornerstone of aggregate demand and a fundamental indicator of economic welfare. This study examines the extent of consumption instability among urban Iranian households and its bidirectional relationship with household income. Using nationally representative microdata from Iran’s 2024 Household Budget Survey and a combination of multivariate ordinary least squares (OLS) regression and quantile regression (QR) techniques, the analysis controls for key demographic and socioeconomic variables, including gender, experience, marital status, employment status, education level, and number of dependents. To measure consumption stability, a novel index is constructed based on the relative volatility of each household’s current expenditures, which are categorized into levels ranging from "very low" to "very high." The findings show that, of the 19,898 households in the sample, 19,611 (98%) are classified as "very low" and 286 (2%) as "low"; none are classified as "moderate" or higher. Quantile regression results indicate that the effect of consumption stability on household income is statistically significant and positive across the 0.25, 0.5, and 0.75 income quantiles (p < 0.05, and in some cases, p < 0.01). However, this effect is highly asymmetric; a one-unit increase in the consumption stability index results in income gains that are over 60% larger for high-income households (0.75 quantile) than for low-income households (0.25 quantile). This pattern reveals a self-reinforcing "welfare cycle" among affluent households coexisting with a "consumption instability trap" for low-income groups.

Keywords

Main Subjects

Article Title [Persian]

تأثیر ثبات مصرف بر درآمد خانوارهای شهری در ایران

Authors [Persian]

  • علیرضا کیخا 1
  • علیرضا سرگزی 1
  • الهه آهنی 2
1 گروه اقتصاد کشاورزی، دانشگاه زابل، زابل، ایران.
2 گروه حسابداری، دانشگاه بزرگمهر قائنات، قائن، ایران.
Abstract [Persian]

مخارج مصرفی خانوارها یکی از ارکان اصلی تقاضای کل و شاخصی بنیادین از رفاه اقتصادی در ایران محسوب می‌شود. این پژوهش به بررسی گستره ناپایداری مصرف در میان خانوارهای شهری ایران و رابطه دوسویه آن با درآمد خانوارها پرداخته است. . بدین منظور مطالعه حاضر با استفاده از داده‌های بودجهٔ خرد خانوار مرکز آمار ایران در سال 2024 و تلفیقی از روش‌های رگرسیون چندمتغیره (OLS) و رگرسیون کوانتایل انجام شده است. متغیرهای کنترلی مورد استفاده شامل جنسیت، سن، وضعیت تأهل، وضعیت اشتغال، سطح تحصیلات و تعداد افراد تحت تکفل هستند. برای سنجش پایداری مصرف، شاخصی مبتنی بر نوسانات نسبی مخارج جاری هر خانوار طراحی شده است که سطوح آن از «بسیار پایین» تا «بسیار زیاد» طبقه‌بندی شده‌اند. یافته‌ها نشان می‌دهد که از میان ۱۹٬۸۹۸ خانوار مورد بررسی، ۱۹٬۶۱۱ خانوار (۹۸ درصد) در دسته «بسیار پایین» و ۲۸۶ خانوار (۲درصد) در دسته «پایین» قرار دارند؛ به‌طوری‌که هیچ خانواری در سطوح متوسط یا بالاتر پایداری مصرف طبقه‌بندی نشده است. نتایج رگرسیون کوانتایل حاکی از آن است که اثر پایداری مصرف بر درآمد خانوار در کوانتایل‌های 25/0، 5/0 و 75/0 معنادار و مثبت است (p < 0.05)، در برخی موارد (p < 0.01) محاسبه شده است. با این حال، این اثر به‌صورت شدیداً نامتقارن توزیع شده است؛ به‌طوری‌که افزایش یک واحدی در شاخص پایداری مصرف، در خانوارهای بالادست توزیع درآمد (کوانتایل 75/0) منجر به رشد درآمدی بیش از 60 درصد نسبت به خانوارهای پایین‌دست (کوانتایل ۰٫۲۵) می‌شود. این الگوی نامتقارن، وجود یک «چرخهٔ تقویت‌شوندهٔ رفاه» برای خانوارهای ثروتمند و همزمان یک «دام ناپایداری مصرف» برای گروه‌های کم‌درآمد را نشان داده است.

Keywords [Persian]

  • شاخص مصرف پایدار رگرسیون چندمتغیره رگرسیون کوانتیل مخارج
  • درآمد

Files

History

  • Receive Date: 19 October 2025
  • Revise Date: 12 November 2025
  • Accept Date: 13 November 2025

Share

How to cite

Statistics