نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده مدیریت، دانشگاه امام علی (ع)، تهران، ایران.

2 دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

زندگی در دنیای امروز یا تغییرات سریع در حوزه های مختلف اقتصادی، فناورانه، اجتماعی و سیاسی همراه است که با میزان قابل توجهی از عدم قطعیت مشخص می شود. تکامل کشورهای در حال توسعه در این اقتصاد جهانی که با سرعت و پیچیدگی فراوان در حال تغییر است، نیازمند گذار موفق به اقتصاد یادگیرنده است. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سوال است که گذار موفق کشورهای در حال توسعه به اقتصاد یادگیرنده مستلزم توجه به چه عواملی است؟ از طرف دیگر، برابر اصل وابستگی به مسیر مطرح در اقتصاد تکاملی، کشورهای مختلف با اقتصادهای ملی، ساختارها، نهادها، ارزشها فرهنگها و تاریخچه متفاوت، شخصیت متمایز سیستم ملی خود را دارند که چالشهای مختص هر یک را برای گذار به اقتصاد یادگیرنده ایجاد می کند. بر این اساس، پژوهش کیفی، استقرایی و اکتشافی حاضر با رویکرد ترکیبی (کیفی و کمی) شامل تئوری داده بنیاد در مرحله کیفی و تحلیل کمی پیمایشی به توسعه مدلی می پردازد که برا تعیین عوامل موثر بر گذار ایران به اقتصاد یادگیرنده موثرند. یافته ها نشان می دهند که تفکر گذار، نهاد سیاست، فناوری اطلاعات و ارتباطات، سرمایه اجتماعی، شرایط اقتصاد کلان، توسعه منطقه ای، بنگاه های یادگیرنده، تعامل دولت، صنعت و دانشگاه، سیستم ارتقاء یافته آموزش و پژوهش و یادگیری همکارانه مبتنی بر اعتماد متقابل در این رابطه قابل توجه هستند. این عوامل در قالب مدلی بر اساس مدل پارادایم سازماندهی و ارایه شده اند.

کلیدواژه‌ها

References
 
Abbasi, F., Hajihoseini, H., Mohammadi, M., & Elyasi, M. (2011). Analysis of Iranian innovation system's governance based on innovation policy making cycle. Journal of Science and Technology Policy, 4 (1) 33-49.
Amavilaha, V., Simplice, A.A., & Andrésd, A.R. (2017). Effects of globalization on peace and stability: Implications for governance and the knowledge economy of African countries. Technological Forecasting and Social Change, 122, 91-103.
Andria, D., & Savin, I. (2018). A Win-Win-Win? Motivating innovation in a knowledge economy with tax incentives. Technological Forecasting and Social Change, 127, 38-56.
Asongu, S.A. &  Andres, A.R. (2019). Trajectories of knowledge economy in SSA and MENA countries. Technology in Society, DOI: 10.1016/j.techsoc.2019.03.002 (March, 2019).
Carayannis, E.G.,  Ferreira, J.J.M.,  Jalali, M.S., & Ferreira, F.A.F. (2018). MCDA in knowledge-based economies: Methodological developments and real world applications. Technological Forecasting and Social Change, 131, 1-3.
Cavusoglu, B. (2016). Knowledge economy and north cyprus, Procedia Economics and Finance, 39, 720-724.
Charmaz, K. (2000). Grounded theory methodology: Objectivist and constructivist qualitative methods. 509-535 in Handbook of Qualitative Research, 2nd Edition, edited by N. K. Denzin and Y.S. Lincoln. Thousand Oaks, CA: Sage.
Chen, m.h., & Zhang, G.P. (2010). Tacit knowledge acquisition and sharing in intra-organization.  Third International Symposium on Knowledge Acquisition and Modeling.
Choung, J., Hwang, H., & Song, W. (2014). Transitions of innovation activities in latecomer countries: An exploratory case study of South Korea. World Development, 54, 156–167.
Creswell, J.W. (2004). Research design: qualitative & quantitative approaches. California: SAGE publications.
Fitjar, R.D., & Rodríguez-Pose, A. (2013). Firm collaboration and modes of innovation in Norway. Research Policy, 42, 128– 138.
Freeman, C., & Perez, C. (1988). Structural crises of adjustment, Business cycles and investment behavior, 38-66.
French, S. (2004). Innovation and Social Learning: Institutional Adaptation in an Era of Technological Change. Journal of Economic Geography, 4(2):219-220.
Fu, X., Pietrobelli, C., & Soete, L. (2011). The role of foreign technology and indigenous innovation in the emerging economies: Technological Change and Catching-up. World Development, 39(7), 1204–1212.
Glaser, B. (1992). Basics of grounded theory analysis. Mill Valley, CA: The Sociology Press.
Glaser, B., & Strauss, A. (1967). The discovery of grounded theory: Strategies for qualitative research. Chicago: Aldine.
Hudson, J., & Minea, A. (2013). Innovation, intellectual property rights, and economic development: A unified empirical investigation. World Development, 46, 66–78.
Jensen, M.B., Johnson, B., Lorenz, E., & Lundvall, B.A. (2007). Forms of knowledge and modes of innovation. Research Policy, 36(5) 680-693.
Lemola, T. (2002). Convergence of national science and technology policies: the case of Finland. Research Policy, 31, 1481–1490.
Lundvall, B.A. (1992). National systems of innovation: Towards a theory of innovation and interactive learning. London: Pinter Publishers.
Lundvall, B.A. (2008). The Danish model and the globalizing learning economy – Lessons for developing countries. Department of Business Studies, Aalborg University.
Lundvall, B.A., Intarakumnerd, P., & Vang, J. (2006). Asia’s innovation systems in transition. Edward Elgar Publishing, Inc.
Lundvall, B.A., & Johnson, B. (1994). The learning economy. Journal of Industry Studies, 1(2), 23-42.
Lundvall, B.A., Rasmussen, P., & Lorenz, E. (2008). Education in the learning economy: A European perspective. Policy Futures in Education, 6 (6).
Mejri, K., MacVaugh, J.A., & Tsagdis, D. (2018). Knowledge configurations of small and medium-sized knowledge-intensive firms in a developing economy: A knowledge-based view of business-to-business internationalization, Industrial Marketing Management, 71, 160-170.
Mu, J., Tang, F., & Mac Lachlan, D.L. (2010). Absorptive and disseminative capacity: Knowledge transfer in intra-organization networks. Expert Systems with Applications, 37, 31–38.
OECD (2000). Knowledge Management in the Learning Society. Paris: OECD.
Ogundeinde, A., & Ejohwomu, O. (2016). Knowledge economy: A panacea for sustainable development in Nigeria. Procedia Engineering, 145, 790-795.
Okada, A. (2004). Skills development and inter-firm learning linkages under globalization: Lessons from the Indian automobile industry. World Development, 32 (7), 1265–1288.
Pieroni, M.P.P., McAloone, T.C. &  Pigosso, D.C.A. (2019). Business model innovation for circular economy and sustainability: A review of approaches. Journal of Cleaner Production, 215, 198-216.
Regional Information Center for Science and Technology, (2012). Available online at http://www.srlst.com,
Soskice, D. (1999). Divergent production regimes: Coordinated and uncoordinated market economies in the 1980s and 1990s in H. Kitschelt et al. (eds.), Continuity and change in contemporary capitalism. Cambridge: Cambridge university press, 101–34.
Stankovic, N. & Micic, Z. (2018). Innovating and management of the knowledge base on the example of IT applications. Telematics and Informatics, 35(5).
Strauss, A., & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: Grounded theory procedures and techniques. London: Sage.
Strauss, A., & Corbin, J. (1998).  Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. London: Sage, 2nd edition.
Supreme Cultural Revolution Council (2003). The council for scientific and cultural monitoring and evaluation, Science and technology evaluation in Islamic Republic of Iran (1st macro evaluation). Tehran: Supreme Cultural Revolution Council publications.
World Bank (1998). World development report 1998/1999: Knowledge for development. World Bank publications: Washington, DC.
World Bank (2012). Knowledge appraisal measurement. World Bank publications: Washington D.C.
Xao, X., & Guan, J. (2009). A scale-independent analysis of the performance of the Chinese innovation system. Journal of Informatics, 3(4):321-331.
Zandiatashbar, A., & Hamidi, S. (2018). Impacts of transit and walking amenities on robust local knowledge economy. Cities, 81, 161-171.